İtalya’da Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın teknik hükümeti kurmakla görevlendirdiği ekonomist Carlo Cottarelli’nin parlamentodan güvenoyu almasına zor gözüyle bakılırken ağustosta erken seçime gitme olasılığı ağır basıyor.
İtalya’da 4 Mart’ta yapılan ve hiçbir parti veya ittifakın tek başına hükümet kurmaya yetecek oyu alamadığı seçimin ardından 86 gün geçmesine rağmen, ülkede hükümet kurma sorunu devam ediyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masasının eski şefi ve ekonomist Cottarelli’nin kurması muhtemel hükümetin, parlamentoda güvenoyu alamayacağı öngörülüyor.
Şu ana kadar Cottarelli hükümetini destekleyeceğini açıklayan tek parti, mevcut hükümetin büyük ortağı sol görüşlü Demokrat Parti (PD) oldu.
PD haricindeki büyük siyasi partilerin hepsi, teknik hükümete güvenoyu vermeyeceklerini açıkladı.
Cottarelli’den önce hükümeti kurma müzakerelerini sürdüren aşırı sağcı Lig partisi ve sistem karşıtı M5S ise Cumhurbaşkanı Mattarella’ya sert tepki gösteriyor.
Mattarella’nın ekonomi bakanlığı için düşünülen ekonomist Paolo Savona’yı veto etmesiyle hükümet kurma girişimleri çöken M5S, Mattarella’nın sürece “kesin müdahalesi” nedeniyle “Anayasanın 90. maddesi çerçevesinde suçlanması ve azledilmesi gerektiğini” dile getirdi.
Anayasanın 90. maddesi, “cumhurbaşkanının, vatana ihanet ve anayasayı ihlal durumları dışında, görevini yürüttüğü sırada yaptığı işlemlerden sorumlu tutulamayacağını, bu hallerde de parlamento tarafından müşterek oturumda üyelerin mutlak çoğunluğuyla suçla itham edilebileceğini” içeriyor.
Mattarella’nın vetosu nedeniyle başarısız sonuçlanan hükümet kurma girişiminin tarafları Lig ve M5S, teknik hükümeti kesinlikle desteklemeyeceklerini ve derhal erken seçime gidilmesi gerektiğini savunuyor.
İki parti ve bakanlığı veto edilen Savona, İtalya’nın avro para biriminden çıkması gibi bir niyetleri olmadığını açıkladı.
Berlusconi’ye güvenoyu tehdidi
Lig’in lideri Matteo Salvini, seçime beraber girdiği müttefiki Forza Italia’nın (Haydi İtalya) lideri ve eski başbakan Silvio Berlusconi’yi de “Berlusconi Cottarelli hükümetini desteklerse müttefiklik biter.” sözleriyle uyardı.
Forza Italia, daha sonra yaptığı açıklamada “merkez sağ ittifakının bütün olarak” Cottarelli’nin teknik hükümetini desteklemeyeceğini duyurdu.
Merkez sağ ittifakında yer alan bir diğer aşırı sağcı parti İtalya’nın Kardeşleri de M5S’nin “cumhurbaşkanının suçlanması ve azledilmesi” önerisini destekleyerek teknik hükümete güvenoyu vermeyeceğini ilan etmiş oldu.
Bu durumda Cottarelli’nin teknik hükümetinin daha kurulmadan parlamentoda güvenoyu alamayacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Hükümetin güvenoyunu alamaması halinde Cottarelli’nin de dile getirdiği “ağustos sonra erken seçim” önerisi öne çıkıyor.
Aslında teknik hükümetin amacı hem gelecek senenin bütçe kanununu onaylamak hem de ülkeyi 2019’da erken seçime götürmek olmasına rağmen, siyasi partilerin tercihinin en kısa zamanda erken seçim olduğu görülüyor.
İtalya’da hükümet çıkmazı
4 Mart’ta yapılan seçimlerden sonraki 67 günlük belirsizliğin ardından merkez sağ ittifakı içinde yer alan Forza Italia partisinin lideri Berlusconi, seçime beraber girdiği müttefiki Lig’e sistem karşıtı M5S ile hükümet görüşmelerine başlaması konusunda açık kapı bırakmıştı.
Bunun üzerine müzakerelere başlayan Lig ve M5S, İtalya’nın yüksek kamu borcu nedeniyle çok eleştirilen vergi oranının düşürülmesini öngören iki kademeli vergi uygulaması, vatandaşlara temel gelir ve AB bütçesinde esneklik ile “Fornero Kanunu” olarak da bilinen emeklilik yaşını 67’ye çıkaran reformun gözden geçirilmesi, kumar ve vergi kaçakçılığıyla mücadele, göç ve Müslümanlara yönelik sert politikaların yer aldığı bir hükümet programında anlaşmıştı.
Mattarella, geçen hafta tarafların ortak başbakan adayı olarak belirlediği hukuk profesörü Giuseppe Conte’ye hükümeti kurma görevini vermişti. Conte, Mattarella’nın kabinede ekonomi bakanlığı için düşünülen ekonomist Paolo Savona’yı Euro ile ilgili eleştirel tutumu nedeniyle veto etmesinin ardından hükümeti kurma görevini iade etmişti.
Cumhurbaşkanı Mattarella, daha sonra da son umut olarak teknik hükümeti kurması için Cottarelli’yi görevlendirdi.
