Çift kanatlı parlamenter sistemle yönetilen ülkede, 2013 yılında üst kanat senatoda başlayan işkencenin suç sayılmasını sağlayan yasama süreci sonuca ulaştı. Son 4 senede Senato ve parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi arasında sürekli değişikliklere uğrayan yasa tasarısı üzerinde Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda nihai oylama yapıldı.
630 sandalyeli mecliste 337 milletvekilinin katıldığı oylamada, 35’e karşı 198 oyla işkenceyi suç sayan ve buna yönelik cezalar öngören yasa tasarısı kabul edildi. Oylamaya katılan 104 vekil ise çekimser kaldı.
Parlamentodaki oylamada tasarıya koalisyon iktidarının büyük ortağı Demokrat Parti (PD) ve iktidarın küçük ortağı Halk Hareketi (AP) destek verirken, muhalefetteki sağ partiler karşı çıktı. Ana muhalefet 5 Yıldız Hareketi ile PD içindeki bazı muhalifler ise çekimser oy kullandı.
Senatonun ardından Temsilciler Meclisinde de onaylanan yasa, işkence yapan herkes için 4 yıldan 10 yıla kadar hapis öngörüyor. İşkencenin kamuya açık alanda herkesin gözü önünde yapılması durumunda bu süre 12 yıla kadar çıkabiliyor.
Öte yandan, Il Fatto Quotidiano gazetesindeki konuyla ilgili haberde, parlamentodan en sonunda böyle bir yasanın çıktığı belirtilerek, bunun da “sakat doğduğu” iddia edildi.
Haberde, yasaya yönelik eleştirilerin başında, işkencenin suç sayılmakla birlikte belli bir zaman içinde tekrarlayan davranışlara bağlanmasının sınırlandırıcı özellik taşıması geliyor.
Uluslararası Af Örgütü de parlamentonun kabul ettiği yasada birtakım eksiklikler olmakla birlikte en azından İtalyan yasalarında işkencenin suç olarak kabul edildiği açıklamasında bulundu.
2001’deki olaylı G8 Zirvesi ve sonrasındaki gelişmeler
Birleşmiş Milletlerin (BM) 1984 yılında suç kapsamına aldığı işkence için İtalya 33 yıl sonra bir yasa çıkarabildi.
İtalya’da işkencenin ciddi olarak tartışılmasına ise 2001 yılında Cenova kentinin ev sahipliği yaptığı G8 Liderler Zirvesi ve sonrasındaki gelişmeler öncülük etti.
Cenova’da 20-22 Temmuz 2001’deki G8 Zirvesi devam ederken kentte zirveyi protesto eden göstericilerle güvenlik güçleri arasında çıkan olaylarda Carlo Giuliani isimli bir protestocu polis kurşunuyla hayatını kaybetmişti. Gösteriler sırasında protestocuların ve bazı gazetecilerin sığındığı Armando Diaz okuluna yüzlerce polis baskın yapmış ve çıkan arbedede 61’i ağır 82 kişi yaralanmıştı. Yine protesto gösterileri esnasında Bolzaneto kışlasına götürülen çok sayıda protestocu da polis şiddetine maruz kaldığı gerekçesiyle daha sonra şikayette bulunmuştu.
Bütün bu yaşananlar nedeniyle 16 yıldır ayrı ayrı davalarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) hesap vermek durumunda kalan İtalya, 2015’te zirve sırasında polisin kötü müdahalesinden ötürü işkenceden mahkum edilmiş ve işkencenin suç sayılmasına yönelik ceza kanunda değişiklikler yapması istenmişti.
AİHM, son olarak geçen ay, İtalya’nın G8 Zirvesi sırasında güvenlik güçlerinin uyguladığı şiddeti cezalandırmada yetersiz olduğuna hükmetmişti. ROMA