Avukat Haşim Alıcı, “Bu özel haklardan yalnızca işçinin aralıksız 6 aydan fazla işveren için çalışıyor olması ve işverenin işçi ile birlikte en az 10 (tam gün çalışan) işçi çalıştırması gerekiyor. Bu koşulların uygun olması halinde sözleşmeye uygun bir çıkış (ordentliche Kündigung) olabilir‘‘ dedi.
Kişi ili ilgili nedenler (Personenbedingt)
İşçideki bir hastalık, pratikte en çok rastlanan ve dar koşullarda kabul görebilen bir neden teşkil ediyor. Bazı işverenler hastalıktan dolayı çalışamayan bir işçiye kanunun verdiği imkanlara güvenerek çıkış verebiliyor. Fakat çoğu zaman bu fesihler geçersiz oluyor. 3 haftalık dava süresi her Fesih Koruma Davası‘nda (Kündigungsschutzklage) dikkate alınması gerekiyor. Genel olarak hastalıktan verilen çıkışın hukuken geçerli olabilmesi için
- İşçinin görevlerini hastalıktan dolayı yerine getiremeyeceği ön görüşü (Örneğin işçi bir hastalıktan dolayı son 3 senede en az 6 hafta hasta olmuş ise)
- Bu durumun işverende işlevsel veya ekonomik ciddi bir zarar oluşturacağı
- İşçi için iş yerinde başka bir çalışma imkanının olmaması
- Bütün detaylardan sonra işçinin kac yıldır çalıştığı önemli bu konuda – işveren için işçiyi çalıştırmanın kabul edilemez olacağı sonucuna varılması gerekiyor.
Davranış ile ilgili nedenler (Verhaltensbedingt)
Görev ihmali veya görevine aykırı davranışlar Fesih Koruma Kanuna göre fesih için geçerli neden olarak kabul ediliyor. Bu, is sözleşmesinin ciddi bir ihlali durumunda, ihlalin bilerek (vorsätzlich) veya ciddi dikkatsizlikten dolayı (fahrlässig) gerçekleşmesi, fesihin orantılı olması (verhältnismäßig) – bir ihtar yeterli olabilirmi mesela – ve yine son olarak detaylı bir tartma sonrasında, yani işverenin iş sözleşmesini bitirme isteği işçinin devam etme isteğinden daha önemli olarak değerlendirilebiliyor mu (Interessenabwägung), mümkün.
Acil işlevsel nedenler (Betriebsbedingt)
Fesih Koruma Kanunu‘na rağmen işveren tarafındaki acil işlevsel nedenlerden dolayı işçinin çıkışı mümkün olabiliyor. Yalnız bu da yine çok dar koşullara bağlı. Bazı işverenler bir işçiye çıkış vermesinin kendisi için maddi açıdan daha uygun olacağının yeterli olacağından yola çıkarak, sonradan geçersiz olarak tespit edilecek bir fesih verebiliyor işçiye. Dava aşamasında “İşçinin çalıştığı yerde iş yoktu“ denilmesi yeterli olmuyor. Gerçekten işlevsel nedenlerden dolayı geçerli bir çıkış verilebilmesi için:
- Bir bölümün/şubenin kapatılması veya iş akışının değişmesinden dolayı bir iş yerinin (Arbeitsplatz) tamamen kaybolması
- İşçinin iş yerinde başka bir yerde çalıştırılmasının mümkün olmaması
- Detaylı bir tartma işverenin fesih isteğinin işçinin devam etme isteğinden üstün olması ve en önemlisi
- İşverenin sosyal kriterleri hatasız değerlendirmiş olması, yani çıkış verilen işçinin sosyal kriterleri – yaş, iş süresi, aile durumu vs – çıkış verilmeyen işçilerin durumları ile kıyaslanılıp, doğru değerlendirilmiş olması gerekiyor.
İşçi olarak 6 aydan fazla 10 işçiden fazla işçi çalışan bir yerde çalışıyor, iş sözleşmeniz feshedilmiş ve siz bunu kabul etmiyor ve/veya hukuken incelenilmesini istiyorsanız, fesih tebligatından itibaren 3 haftalık dava süresini dikkate alarak görevli iş mahkemesinde Fesih Koruma Davası açılmasını tavsiye eden Avukat Haşim Alıcı, ‘‘Dava dilekçesini iş mahkemesindeki görevli memura kendiniz protkol ettirebilirsiniz. Bu elbette iş davalarını sürekli yürüten bir avukat yolu ile de mümkün‘‘ diye konuştu.